Zorgverleners zij aan zij voor vrouwen met borstkanker
Gepubliceerd op: 23 februari 2024In Nederland krijgt één op de zeven vrouwen te maken met borstkanker. Vrouwen tussen de 50 en 75 jaar worden uitgenodigd om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker. Ook symptomen ontdekt door zelfonderzoek kunnen reden zijn voor nader medisch onderzoek. Als borstkanker vroegtijdig wordt ontdekt, is de kans op een succesvolle behandeling groter. Na verwijzing door de huisarts, komen patiënten terecht op de mammapoli. Daar bieden mammacare-verpleegkundigen informatie en begeleiding om een patiënt zo snel mogelijk zekerheid te verschaffen over de aard en behandeling van de aandoening.
Petra Huls is een van de vijf mammacare-verpleegkundigen met specialistische kennis over de verzorging en begeleiding van patiënten met borstkanker of met verdenking van borstkanker. “Patiënten hebben het eerste contact met één van ons tijdens hun afspraak met de mammapoli.”
Begeleiding
“Voorafgaand aan de onderzoeken geef ik uitleg. Daarna loop ik met de patiënt mee naar Radiologie waar een mammografie-echografie gemaakt wordt. Als ik de patiënt daarna weer ophaal, ben ik op de hoogte van alle onderzoeken. Ik weet dan bijvoorbeeld of er een punctie gedaan is en of er eventueel vervolgonderzoek nodig is”, vertelt Petra. Na de radiologische onderzoeken gaat ze met de patiënt mee naar een van de chirurgen met als specialisatie borstchirurgie. Daar volgt een lichamelijk onderzoek.
“Samen met de chirurg en de patiënt bespreken we wat het onderzoek heeft uitgewezen. Als er aanvullend onderzoek nodig is, leggen we uit wat daarbij komt kijken.” Omdat de mammacareverpleegkundigen tijdens het hele traject aanwezig zijn bij alle consulten, weten ze wat de bevindingen van de artsen zijn. Petra: “Na elk gesprek checken we of de patiënt de informatie en de uitslagen goed heeft begrepen. Blijkt dat er verdere behandeling en/of een operatie nodig is, ook dan zijn we steeds bij de consulten en regelen we alles van voorbereiding op een behandeling tot nazorg. Voor het beantwoorden van tussentijdse vragen kunnen patiënten ons bellen of via de BeterDichtbij app terecht voor digitaal contact.”
De vragen zijn divers. “In het begin van het ziekteproces zitten patiënten vaak in de overlevingsstand. Ze willen vooral duidelijkheid en hopen dat de behandeling zo snel mogelijk achter de rug is. Na de behandeling leven er andere vragen. Meestal wordt de belangstelling van de omgeving wat minder en willen patiënten zelf ook niet altijd over hun ziek-zijn praten. Zeker na een chemo en/of bestralingstraject is de opluchting groot. Je bent klaar, wil door met leven, maar zo werkt het niet.”
Extra ondersteuning
Als de behandeling achter de rug is, ontstaat er ruimte voor emoties, het verwerken van het ziek-zijn en het besef over hoe ziek iemand is geweest. Vaak komen dan vragen over de gezinssituatie, werkhervatting en relationele en seksuele relaties. “Soms is er behoefte om gewoon even te spuien en is een luisterend oor voldoende. Vrouwen die eerder steevast met hun partner kwamen, zien we dan ook wel na de behandeling bewust alleen komen. Even voor zichzelf.
Het kan zijn dat één nagesprek voldoende is, maar het kan ook zijn dat mensen behoefte hebben aan extra ondersteuning. Contact met medisch maatschappelijk werk, een klinisch psycholoog of geestelijk verzorger kan helend werken, maar is niet altijd nodig. We wijzen mensen ook op Het Oude IJssel Huis: een huis waar de deur openstaat voor patiënten en hun naasten tijdens en na kanker. Geheel vrijblijvend; niks moet, alles mag. Je kunt er terecht voor een kopje koffie en een luisterend oor, maar ook voor allerlei ontspannende activiteiten. Voor mensen die eerst de sfeer eens willen proeven in Het Oude IJssel Huis, zijn de Lichtpuntjesconcerten een aanrader. Je kunt er zomaar samen met je partner of vriendin binnenlopen voor een gezellige muzikale zondagochtend.”
Dorothé Huijsmans:
Na de behandeling ben ik klaar, dacht ik…
Dortothé Huijsmans kreeg negen jaar geleden de diagnose borstkanker. “De mammacareverpleegkundige was voor mij een ervaren en deskundige vraagbaak waar ik altijd terechtkon.
Toen eenmaal het medische traject achter de rug was, dacht ik ‘en nu ben ik klaar’. Ik had een vlag gekocht, champagne en wilde een feestje geven. Naar dit moment had ik lang uitgekeken. Ik wilde doorgaan met mijn leven waar ik twee jaar daarvoor was gebleven. Maar, er was een grote maar… mijn lichaam wilde niet. Ik was moe. Nog te moe om op te staan en een kop thee te zetten. Laat staan om mijn plannen uit te voeren. En nu dan?” vroeg Dorothé zichzelf af.
“Kan ik ook gelukkig leven met kanker
vroeg ik mezelf af”
Langzaamaan besefte Dorothé dat ze rust nodig had. Tijd voor herstel en die tijd gunde ze zichzelf. “Ik ging met mezelf in gesprek. Wat kan ik doen om mijn leven te veraangenamen? Om mezelf te vertroetelen? Lief te zijn voor mezelf? Kan ik ook gelukkig leven met kanker?” Het was een overbuurvrouw die als vrijwilligster betrokken was bij Het Oude IJssel Huis die zei: ’t Is maar dat je het weet Dorothé, maar er is in Doetinchem een ontmoetingscentrum voor leven met en na kanker. “Wow, dacht ik meteen, dus ook voor mensen ná kanker!? Dat triggerde me.”
Vertroeteldingen
Tegelijkertijd voelde ik ook twijfels. “Ik associeerde Het Oude IJssel Huis met een soort somberte, een zwaarte. Het ging door mijn hoofd dat ik veel liever leuke dingen wilde doen dan samen te zijn met zieke mensen en hun problemen. En toch, ik gaf mezelf het voordeel van de twijfel en bezocht de website van Het Oude IJssel Huis. Daar zag ik dat er allerlei leuke dingen werden gedaan, zoals schilderen en muziek maken waar ik zo van houd. Maar ook reiki en voetreflexmassage, heerlijke vertroeteldingen waar mijn lichaam heel veel behoefte aan had. Ik besloot erheen te gaan en mijn vooroordeel smolt bij binnenkomst al weg. Er hing een warme, veilige sfeer, mensen waren open en uitnodigend. Het voelde als een warm bad.” Tijdens een schilderactiviteit kwam Dorothé in contact met andere vrouwen met borstkanker.
“Tegen mijn verwachting in vond ik het fijn om ervaringen uit te wisselen. Vooral tijdens activiteiten zoals wandelen, fietsen, schilderen en koken, kom je vanzelf in gesprek. Zeker met vrouwen die dezelfde ervaring hebben, geeft dat veel (h)erkenning. Bovendien is het fijn om je verhaal te delen zonder belastend te zijn voor je naasten. Dat vond ik een bijzondere ervaring.”
Mijn leven verrijkt
“Ik kan zeggen dat de ziekte me heel veel heeft gebracht. Het heeft mijn leven verrijkt. Ik voel dat ik nu veel intenser leef en dat heeft er alles mee te maken dat je bijna niks kunt als je ziek bent. Je beseft ten volle dat je er niet meer had kunnen zijn”, vertelt Dorothé. “Het was een feest om mijn leven weer op te bouwen, te fietsen, de wind door mijn haren te voelen. Alsof ik alles voor het eerst beleefde. Het geeft een bepaalde spanning, een positieve tinteling aan het leven. Juist omdat het niet meer zo vanzelfsprekend is, ga je het leven veel meer waarderen. Pas dan lijk je te beseffen wat echt belangrijk is. Uiteindelijk zijn dat toch de mensen om je heen. De liefde. Dat wist ik natuurlijk altijd al, maar nu beleef ik dat heel sterk. Ik heb geen tijd voor geneuzel. ‘Pluk de dag, leef in het moment’, is mijn motto. NU! Zo wilde ik altijd al graag piano spelen. En dat doe ik nu ook.”
Het Oude IJssel Huis
Dorothé is inmiddels een van de tachtig vrijwilligers van Het Oude IJssel Huis. Een gemêleerd gezelschap van gastvrouw tot tuinman, van PR-medewerker tot bestuurder, van manager tot yogadocent. “Begonnen met een lezing over mijn boek ‘Expeditie borstkanker’, voer ik inmiddels persoonlijke gesprekken. Daarnaast ben ik bezig met de opzet van een lotgenotengroep voor vrouwen met borstkanker en een gespreksgroep voor mensen die niet meer kunnen genezen.
Uit eigen ervaring weet ik hoe belangrijk het is om met mensen te praten die dezelfde ervaring hebben.” Bovendien heeft Dorothé al jarenlang een eigen coachpraktijk. “Graag geef ik mijn kennis, kunde en ervaring door aan een doelgroep waar ik veel affiniteit mee voel vanuit mijn eigen ervaring. Door tijdens mijn ziekte heel bewust te kiezen hoe ik met mijn ziekte om wilde gaan, kreeg ik weer grip op mijn leven, werd het aangenamer. Dat wil ik heel graag overbrengen. Ik doe dit werk omdat ik Het Oude IJssel Huis een warm hart toedraag en er zelf veel aan heb gehad.”
Laatst bijgewerkt op: 23 februari 2024
