Nieuwe beweegroutes voor patiënten
Blijf actief, herstel sneller
Gepubliceerd op: 07 oktober 2024Voldoende beweging levert veel gezondheidsvoordelen op. Niet alleen in het dagelijks leven, maar ook bij een ziekenhuisopname. Daarom heeft het Slingeland Ziekenhuis nu vijf beweegroutes. Wat zijn dat precies? En voor wie zijn ze bedoeld? Fysiotherapeut Lucia Neijenhuis en verpleegkundige Christel Schepers vertellen erover.
Sinds juni zijn ze er: de beweegroutes in ons ziekenhuis. “Wij merkten regelmatig dat patiënten tijdens een opname wilden bewegen of een rondje wilden lopen. Maar vaak deden ze dat niet omdat ze bang waren te verdwalen”, aldus Christel over het ontstaan van de routes. “Om die reden heb ik een idee ingediend: is het niet leuk om een soort wandelroute te maken door het ziekenhuis die patiënten kunnen volgen tijdens hun opname? Ik mocht dat idee gaan uitwerken en ik heb Lucia gevraagd me daarbij te helpen.” Als fysiotherapeut hoefde Lucia daar niet lang over na te denken: “Dat wilde ik heel graag. We hadden op dat moment al een folder voor patiënten, waarin een route stond beschreven. Maar ja, dat was op papier; in de gangen zagen mensen niks. Dat bleek niet prikkelend genoeg. Door Christels idee werd dit nieuw leven ingeblazen. En toen we de financiering rond kregen dankzij de Stichting Vrienden zijn we de route gaan realiseren.”
Op maat
Met een mooi resultaat. Want er zijn nu vijf beweegroutes: een op de begane grond, twee op de eerste verdieping en twee op de tweede verdieping. Het zijn duidelijk bewegwijzerde routes, waarbij mensen een stuk kunnen lopen – naar keuze 200 of 400 meter. Onderweg kunnen ze op vier plekken een oefening doen. De oefeningen zijn helder beschreven op grote muurposters. Lucia: “Er zijn mobiliserende oefeningen en krachtoefeningen. Bij mobiliserende oefeningen kom je in beweging, bijvoorbeeld door je armen of knieën te heffen. Bij krachtoefeningen werk je aan je spieren. Bijvoorbeeld door een aantal keren op te staan uit een stoel, zo mogelijk zonder je handen te gebruiken. Belangrijk, want als je te veel op bed ligt verlies je snel spieren: ongeveer een kilo aan spiermassa per week. Voordat je dat terug hebt ben je al snel maanden aan het trainen.” De routes zijn voor alle patiënten toegankelijk. “Maar”, zegt Christel, “het blijft maatwerk. Een verpleegkundige of fysiotherapeut geeft patiënten uitleg over de route en geeft aan hoe vaak ze die per dag kunnen lopen. En op welke manier ze de oefeningen kunnen uitvoeren. Onze adviezen sluiten natuurlijk aan bij de fysieke toestand van individuele patiënten.”
Voordelen van beweging
Al sinds de opening op 25 juni zien Christel en Lucia dat veel patiënten de routes lopen. En daar zijn ze blij mee, want beweging levert heel wat gezondheidsvoordelen op. Christel: “Na een operatie lig je al snel te veel in bed. Vroeger dachten we dat rust goed was voor het herstel, maar alle onderzoeken wijzen uit dat het gunstig is als je geactiveerd wordt en je bed uitkomt. Vroeger zeiden we nog: je mag niet vaker dan drie keer per dag uit bed. Nu zeggen we: je mag twee keer per dag in bed om uit te rusten. Indien mogelijk natuurlijk; dat is afhankelijk van de situatie.” Lucia vult aan: “Beweging is goed voor zoveel dingen. Door te bewegen kun je beter doorademen, waardoor de kans op longontsteking verkleint. Daarnaast verkleint beweging de kans op een delier en helpt het spierkrachtverlies en trombose voorkomen. Het verbetert de doorbloeding naar het wondgebied waardoor de wond sneller geneest. En het brengt de maag en darmen sneller op gang.” Christel: “Bovendien is beweging goed voor de zelfredzaamheid van patiënten. Als ze tijdens het herstel oefenen met bewegingen die ze thuis ook weer moeten doen, heeft dat een gunstig effect. Dan is er minder sprake van functieverlies en hebben mensen bij thuiskomst minder mantelzorg of hulp nodig. Kortom: de voordelen van beweging zijn legio.”
Stimulans
“Uit onderzoek blijkt dat er drie bepalende factoren zijn om patiënten meer te laten bewegen”, vertelt Lucia, “de patiënt zelf, de stimulans vanuit de zorgprofessionals en de stimulans vanuit de ziekenhuisomgeving. Natuurlijk staan de patiënten in ons ziekenhuis centraal: de mate waarin zij bewegen hangt af van hun situatie. En wij als zorgprofessionals stimuleren hen te bewegen binnen hun mogelijkheden. We vertellen over de gezondheidsvoordelen, wijzen op de mogelijkheden, bieden begeleiding. En die derde factor – de ziekenhuisomgeving – is hier ook helemaal in orde.” “Ja”, licht Christel toe, “want sinds een jaar hebben we al een aantal trainingsfietsen met een beeldscherm, waarop mensen een virtuele fietstocht kunnen maken. Terwijl ze trappen kunnen ze op het beeldscherm zien waar ze langs komen. Die route kunnen ze zelf selecteren en die voert bijvoorbeeld door de Achterhoek, bepaalde steden, de Bollenstreek, Frankrijk. Dat vinden mensen leuk om te doen, merken we. En sinds kort hebben we een oefentrap waarop mensen na een operatie kunnen leren hoe ze – met of zonder krukken – kunnen traplopen na thuiskomst.” Lucia: “Patiënten kunnen hier dus voldoende bewegen.
Helemaal nu ook de beweegroutes er zijn!”
“Ik heb de route meerdere keren per dag gelopen”
In mei kreeg dhr. Jansen een nieuwe hartklep in het Radboud UMC. Ter voorbereiding op de operatie en om te herstellen werd hij opgenomen in het Slingeland Ziekenhuis. Beide periodes heeft hij de beweegroute gelopen. “De eerste keer liep de fysiotherapeut met me mee om me alles uit te leggen. Vervolgens heb ik de route meerdere keren per dag gelopen. Als het druk was op de verpleegafdelingen waar ik langskwam, voelde ik me soms een beetje een indringer. Maar het was fijn om de route te lopen. Beweging is goed voor je conditie en het is een prettig tijdverdrijf: anders lig je ook maar in bed. Omdat ik me fysiek goed voelde, kon ik de route en de oefeningen vrij gemakkelijk doen. Onderweg staat een fiets met beeldscherm. Ook daar heb ik vaak gebruik van gemaakt. Dan koos ik voor een fietsroute door Ulft, Laag-Keppel of Terborg. Ik kom uit die omgeving, dus ik herkende alles. Het was net alsof ik er echt aan het fietsen was, dat was leuk.”
Laatst bijgewerkt op: 07 oktober 2024