Meer comfort voor patiënt door 'helpend taalgebruik'

Dit najaar hebben meerdere medewerkers van het Slingeland Ziekenhuis de scholing ‘de kracht van taal’ gevolgd, gericht op helpend taalgebruik. Dit zou je kunnen vertalen als ‘meer comfort bieden aan patiënten door het bewust inzetten van taal’. Door taalgebruik aan te passen, ervaren patiënten minder pijn en angst. Dat geldt voor kinderen, maar ook voor volwassenen. 

Onze woorden kunnen zowel positieve als negatieve gedachten en gevoelens oproepen. Dit is één van de uitgangspunten van helpend taalgebruik. “Patiënten   proberen gerust te stellen deden we altijd al”, zegt Spoedeisende Hulp (SEH) verpleegkundige Gerjanne van Middelkoop. “Dat doe je door tijd te nemen voor de patiënt en contact te maken. De scholing ‘de kracht van taal’ heeft me duidelijk gemaakt dat het kiezen van de juiste woorden daarbij erg kunnen helpen. Je geeft de patiënt wel eerlijke en juiste informatie, maar die krijgt een andere lading door de woorden die je kiest.”

'Werkt in de praktijk' 

De essentie van helpend taalgebruik is dat je woorden die pijn en angst oproepen, vermijdt. Marieke Burgers illustreert: “Je zegt dan bijvoorbeeld niet ‘ik kom een infuus prikken’, maar ‘ik kom een infuus aanbrengen’. Want ‘prikken’ is een woord dat bij iemand de pijnbeleving kan verergeren. Of in plaats van ‘u mag niet bewegen in de MRI, dan lukt het niet’, zeg je ‘fijn dat u zo stil ligt, dan gaat het onderzoek sneller’. Daarmee benadruk je het gewenste gedrag.” En zo zijn er tal van andere voorbeelden. “Ik merk inmiddels dat het in de praktijk echt werkt”, zegt Gerjanne van Middelkoop. “En doordat de patiënt rustiger is, gaan bepaalde handelingen vaak beter en sneller. Dat is fijn voor de patiënt én voor de zorgverlener.”

Krachtig hulpmiddel

Annekoos Wiersinga merkt op: “Als zorgverleners voelen wij de plicht om patiënten goed, volledig en eerlijk te informeren. Dat doe je met helpend taalgebruik nog steeds. Maar het is wennen en je moet het veel oefenen. Op den duur gaat het dan automatisch, zeker als het hele team het doet.” Marieke en Gerjanne zijn enthousiast over de scholing. “Dat geldt ook voor de andere collega’s die de scholing hebben gevolgd. We zijn er door verrast dat taal zo’n krachtig hulpmiddel kan zijn. En het mooie is: je hebt er niets voor nodig. Je kunt het helemaal zelf doen: puur door de juiste woorden te kiezen en door negatieve woorden te vermijden. We zijn sinds de scholing nog bewuster bezig met communicatie.”