Gescheurde meniscus: operatie vaak niet nodig
Onderzoek heeft nieuwe inzichten gegeven
Gepubliceerd op: 04 augustus 2022Een gescheurde meniscus: dan denk je al gauw aan opereren. Maar dat is vaak niet de oplossing. Wetenschappelijk onderzoek heeft namelijk aangetoond dat een operatie in bepaalde gevallen geen nut heeft. En dat er dan bovendien beter voor een andere behandeling kan worden gekozen. Orthopedisch chirurg Ronald Hollanders legt uit.
“De nieuwe wetenschappelijke inzichten hebben geleid tot een ander landelijk beleid voor de behandeling van meniscus-problemen. Maar dat is nog niet algemeen bekend, merken wij. Daardoor komen hier nog steeds regelmatig patiënten op het spreek uur die zich helemaal hebben ingesteld op een operatie. En dan blijkt de behandeling anders te zijn dan ze verwacht hadden”, begint Ronald Hollanders.
Schokbreker
“De meniscus is de schokbreker in de knie”, legt Ronald Hollanders uit. “Het is een rubberachtige, halvemaanvormige laag tussen het bovenbeen en het onderbeen. Het weefsel is enigszins vergelijkbaar met dat van de tussenwervelschrijven. Aan weerszijden
van de meniscus zit een laagje kraakbeen op het bot.”
Bij een verkeerde beweging van het been, bijvoorbeeld bij sporten, kan de meniscus scheuren. Dat kan ook gebeuren door slijtage. Doorgaans gaat dit laatste gepaard met slijtage van het kraakbeen.
“Een gescheurde meniscus hoeft geen klachten te geven”, vervolgt Ronald Hollanders. “Er zijn mensen met een gescheurde meniscus die daar niets van merken, omdat hun meniscus ondanks de scheur toch zijn functie behoudt.”
Maar er kunnen ook pijnklachten ontstaan en de knie kan zelfs ‘op slot’ schieten. “Dat gebeurt als de gescheurde meniscus dubbelklapt, waardoor er een ‘dubbeldikke laag’ meniscus tussen bovenen onderbeen komt te zitten. Deze mensen kunnen daardoor hun been niet meer volledig strekken. Zit bij iemand de knie permanent op slot, dan is opereren wel de aangewezen weg. Dat doen we dan door middel van een kijkoperatie oftewel arthroscopie.”
Niet altijd opereren
Bij een operatie wordt de meniscus óf gehecht óf het afgescheurde stuk wordt verwijderd. “Welke ingreep het wordt, hangt onder meer af van het type scheur en hoe lang deze er al zit”, licht Ronald Hollanders toe. Schiet de knie slechts af en toe op slot of zijn er alleen pijnklachten, dan is een operatie niet altijd de eerste keuze. “Dit in tegenstelling tot een aantal jaren geleden, toen er in het geval van een gescheurde meniscus vaak wel werd geopereerd.”
Het is namelijk uit wetenschappelijk onderzoek gebleken dat voor de meeste van deze patiënten een operatie geen nut heeft en dat zij meer gebaat zijn bij een andere behandeling: pijnstillers, injecties en/of fysiotherapie. “Bij fysiotherapie krijgen patiënten oefeningen die de knie sterker maken, waardoor de meniscus en het kraakbeen minder belast worden. Bij een groot deel van deze patiënten verdwijnen dan de klachten, doordat de meniscus als het ware kan herstellen of verlittekenen.”
Slijtage kraakbeen
Maar hoe gaat het verder met de kleine groep patiënten die na fysiotherapie, injecties en/of pijnstillers nog wel klachten hebben? “Dan wordt het soms alsnog een operatie”, antwoordt Ronald Hollanders. “Maar niet in alle gevallen. Met name bij veel patiënten ouder dan ongeveer 50 à 60 jaar heeft een operatie weinig zin, omdat er op die leeftijd meestal ook al slijtage is van het kraakbeen. De pijnklachten komen dan voornamelijk daarvan en niet van de gescheurde meniscus. Het repareren van de meniscus vermindert de klachten dan niet. Een MRI-onderzoek is dan ook vaak niet zinvol.”
Röntgenonderzoek geeft een beeld van de mate van slijtage. “Is het kraakbeen aan het slijten, dan gaat de patiënt een ander traject in, met als eindpunt het plaatsen van een knieprothese.” Overigens is de Orthopedie van het Slingeland Ziekenhuis nog niet zo lang geleden door weekblad Elsevier uitgeroepen tot Topkliniek in het plaatsen van knieprotheses.
Laatst bijgewerkt op: 04 juli 2022
