Gehoor beschermen is op elke leeftijd zinvol
Tweede Kamer: wettelijk maximum van 100 dB voor festivals en horeca
Gepubliceerd op: 11 oktober 2022Te vaak nemen we ons gehoor voor lief. Hoe kostbaar een goed gehoor is, blijkt pas als je het mist, weet ook KNO-arts Ruud Abma. Tot zijn spijt ziet hij in het Slingeland Ziekenhuis steeds meer jongeren zijn onderzoekskamer binnenkomen. Maar welke leeftijd je ook hebt, beschermen van je oren heeft volgens deze specialist-met-een-missie altijd zin.
Die missie leidde hem dit jaar voor het tweede keer op rij naar het racecircuit van Zandvoort. Samen met collega-artsen deelde de gedreven Abma gratis oordoppen uit tijdens het Formule 1-weekeinde in Zandvoort.
Kapot is kapot
Abma houdt een pleidooi om het gehoor te beschermen. Want het is een harde boodschap: als je lang te harde geluiden hoort, gaat je gehoor stuk en dat is niet meer te herstellen. Gehoorschade loop je namelijk makkelijker op dan je denkt. Kans op schade is er al als je een paar uur blootstaat aan geluid van 80 decibel (dB). Dat is het geluid van hard geschreeuw, een drukke verkeersweg of een luide mp3-speler. Ook na een enkel concert kan al onomkeerbare schade optreden. Onderzoek van Erasmus MC en VeiligheidNL toont aan dat 13 procent van alle Nederlandse veertigplussers, zo’n 1,2 miljoen mensen, gehoorverlies heeft.
Het is een onderschat probleem, volgens de KNO- arts. Niet voor niets spreken collega-experts van een vloedgolf aan tinnituspatiënten die er mogelijk aankomt. Ook de Tweede Kamer is bezorgd en kijkt of een wettelijk maximum van 100 dB voor concertzalen en horeca, en een vroege gehoortest op de basisschool mogelijk zijn.
KNO-arts Ruud Abma: ‘Het is een harde boodschap: als je lang te harde geluiden hoort, gaat je gehoor stuk en dat is niet meer te herstellen.’
Want tinnitus is geen pretje. Door het beschadigen van de trilhaartjes krijgen de hersenen verkeerde signalen door, waardoor een piep, ruis of gezoem ontstaat. Dat kan tijdelijk zijn na een harde knal of concert, maar ook blijvend zijn en mensen tot wanhoop drijven.
Ruud Abma: “Als KNO-artsen hebben we diverse behandelmogelijkheden voor tinnitus, zoals het aanmeten van een hoortoestel of ruismarkeerder. Ook is een belangrijke behandeling van tinnitus het leren omgaan met en wegfilteren van geluid, bijvoorbeeld bij een psycholoog. Vermoeidheid, burn-out en depressie verergeren de klachten. Soms is het tijdelijk. Tijdens de coronapandemie zagen we tinnitus toenemen, maar toen mensen weer beter in hun vel zaten, zakten de klachten weg of verdwenen ze.” Andere vormen van gehoorschade zijn overgevoeligheid voor geluid (hyperacusis), vervorming van geluid (distortie) en geluiden links en rechts verschillend horen (diplacusis).
Praktische adviezen
Gehoorschade voorkomen kan onder meer met een geluidsbegrenzer op mobiele apparaten, door oortjes of een koptelefoon te gebruiken die goed afsluiten en het dragen van oordoppen met een filter (voor dertig euro te koop bij de audicien).
Overigens vindt Ruud Abma het, net als de meeste mensen, zelf ook wel eens fijn om de speaker hard te zetten. “In de auto bij een goed liedje even het volume omhoog. Maar niet langer dan vijf minuten”, zegt de glimlachende arts die zijn missie blijft voortzetten.
Op campagne met OORbehoedsmiddelen tijdens Formule 1
Voor het tweede jaar op rij ging KNO-arts Ruud Abma naar het Formule 1-weekeinde in Zandvoort. De specialist van het Slingeland Ziekenhuis is zelf ook liefhebber van de denderende raceauto’s op het circuit van Zandvoort. Maar hij doet dat wel op een veilige manier, met OORbehoedsmiddelen. Zo heet de campagne waarin Abma samen met collega-KNO-artsen gratis oordoppen uitdeelt aan het publiek. Op de zaterdag van het raceweekeinde waren ze tegen lunchtijd al bijna door de dagvoorraad heen. Arts en racefan Abma: “We waren verwonderd over hoeveel mensen geen bescherming bij zich hadden. Sommige toeschouwers zeiden ‘Ik ben toch al doof’, maar anderen namen ze graag aan. Voor de beleving van de races hoef je het dempen met oordoppen niet te laten. Wanneer de auto’s langskomen hoor je ze nog goed en het geraas voel je in je hele lichaam.”
Voorkomen van gehoorschade: wat is te hard?
Geluidssterkte en -druk meten we in decibellen (dB). Gefluister is 30 dB, een normaal gesprek 60 tot 70 dB, een drukke verkeersweg of luidruchtige klas is 80 dB, een grasmaaier of disco produceert al snel 105 dB. Pijnlijk wordt het voor de oren bij een rockconcert (130 dB) en een straaljager of vuurwapen (170 dB).
Met ons gezond verstand weten we wel dat er risico is op gehoorschade bij evenementen zoals motorcross, autoraces en muziekfestivals. Maar KNO-arts Ruud Abma wijst mensen ook op het te harde geluid van de slijptol of boormachine tijdens het klussen. Of het te vaak te lang luisteren naar harde muziek in de auto of thuis. Met gehoorbeschermers, de volumeknop een standje lager en regelmatig pauze inlassen is veel leed te voorkomen.
Betrouwbare informatie is te vinden op de website KNO.nl
Laatst bijgewerkt op: 11 oktober 2022
